Aragonés - Aragonés

Chistabín

  • Prenunciación:  / tu·tá(r) / (AFI)
  • Etimolochía: D'o latín tuteor, "protecher"

  Verbo transitivo

tutar

  1. Lecsico chistabín: Paxentar el bestiar u embiyer-lo.

Conchugazión


Aragonés chistabín En negreta las particularidaz que el fan diferent dela norma
Formas no presonals
simples compuestas
Infinitibo Formas conserbadoras (1) tutare abere tutau
Formas degradadas (2) tutar aber tutau
(1) Formas orichinals proprias d'el chistabín, autualment en rezesión.
(2) Formas produxidas per enfluyenzia d'el castellano, autualment mayoritarias.
Cherundio tutando abendo tutau
Partizipio Sonoras interbocalicas (esclusibament) tutau tutada tutaus tutadas
Formas presonals
Numero singular plural
Presona primera segunda terzera primera segunda terzera
Modo endicatibo yo él - ela (él/ella) nusaltros/as busaltros/as els - elas (ellos/as)
Tiempos simples Present d'endicatibo tuto tutas tuta tutén tutaz tutan
Imperfeuto d'endicatibo tutabe tutabas tutaba tutaban tutabaz tutaban
Pasau d'endicatibo (perifrastico) boi tutare bas tutare ba tutare bon tutare baz tutare ban tutare
Futuro tutaré tutarás tutará tutarén tutarez tutarán
Condizional tutarí tutarías tutaría tutarinos tutariz tutarían
Tiempos compuestos Pasato perfeuto he tutau has tutau ha tutau en tutau ez tutau han tutau
Pluscuamperfeuto abe tutau ebas tutau eba tutau aben tutau ebaz tutau eban tutau
Pasato anterior (perifrastico) boi abere tutau bas abere tutau ba abere tutau bon abere tutau baz abere tutau ban abere tutau
Futuro perfeuto abré tutau abrás tutau abrá tutau abrén tutau abrez tutau abrán tutau
Condizional perfeuto abrí tutau abrías tutau abría tutau abrinos tutau abriz tutau abrían tutau
Modo subchuntibo yo él - ela (él/ella) nusaltros/as busaltros/as els - elas (ellos/as)
Tiempos simples Present de Subchuntibo tute tutes tute tutén tutez tuten
Imperfeuto de Subchuntibo tutás tutases tutás tutásen tutasez tutésen
Tiempos compuestos Pasau perfeuto de Subchuntibo aya tutau ayas tutau aya tutau ayén tutau ayaz tutau ayan tutau
Pluscuamperfeuto de Subchuntibo ese tutau eses tutau ese tutau ésen tutau ésez tutau esen tutau
Imperatibo - él - ela (él/ella) nusaltros/as busaltros/as els - elas (ellos/as)
Present d'Imperatibo tuta tutaz


Traduccions